Is het schrijven of verkopen van opties gevaarlijk en risicovol?
Cursisten die mijn optiecursus hebben gevolgd, weten dat dat niet zo hoeft te zijn. Maar, zoals met alles, je moet wel weten hoe het werkt en wat de risico’s zijn. Laten we hier iets verder op ingaan.
Bij het schrijven of verkopen van een optie neem je een verplichting op je. Deze verplichting houdt in dat je op of binnen een vooraf afgesproken datum (de zogenaamde expiratiedatum) de onderliggende waarde levert of afneemt tegen een vooraf afgesproken prijs. De onderliggende waarde kan bijvoorbeeld een aandeel zijn, maar ook een index, zoals de AEX index. De afname of levering kan plaatsvinden in het afnemen of leveren van de onderliggende waarde. Je zult dus bijvoorbeeld aandelen Royal Dutch Shell moeten leveren aan de bezitter van de optie die jij verkocht hebt. In dat geval heb je een call optie geschreven. Omgekeerd kan ook. Bij het schrijven van een put optie zul je de aandelen moeten kopen van degene waaraan je de put optie hebt verkocht, tegen de vooraf afgesproken prijs. Na deze transactie vervalt je verplichting.
En met een index kan dit ook. Het enige verschil is dat je daar geen aandelen van hebt. Dit is opgelost door de levering contant af te rekenen. Op de expiratie datum wordt gekeken wat de optie waard is en deze waarde wordt bij de ene partij afgeschreven en aan de andere partij overgemaakt.
Voor het aangaan van deze verplichting krijg je geld. De zogenaamde optiepremie.
“What investors want is growth, margin, and cash.”
– John L. Flannery –
Gedekt of ongedekt schrijven?
Nu kun je gedekt opties schrijven, en ongedekt. Hiermee wordt bedoeld dat je dekking hebt voor de geschreven opties. Met andere woorden, bij een geschreven call optie heb je de aandelen in portefeuille, zodat je ze kunt leveren indien dat nodig is. Bij een geschreven put optie heb je het geld klaar liggen om de aandelen af te nemen. Schrijf je ongedekt opties, dan is het risico veel groter.
Voorbeeld Call Optie
Het hangt er dan vanaf hoever de onderliggende waarde afwijkt van de vooraf afgesproken prijs. Stel, je schrijft een call optie op Royal Dutch Shell tegen een vooraf afgesproken prijs van 10 euro. Dit betekent dat je de verplichting hebt de aandelen Royal Dutch Shell te leveren tegen 10 euro. Het aandeel staat inmiddels 20 euro. Heb je de aandelen niet en de koper van de optie wil dat je ze levert, dan zul je deze moeten kopen op de beurs tegen de hogere prijs van 20 euro. Dan pas kun je ze leveren. Het risico dat je loopt is het verschil tussen de optiepremie die je hebt gekregen voor het aangaan van deze verplichting en wat het je heeft gekost om deze aandelen te kopen op de beurs. Stel dat de optiepremie 5 euro was, dan kost het je in totaal 1500 euro. De optie vertegenwoordigt 100 aandelen, dus 20 x 100 = 2.000 euro. Minus de 5 x 100 euro die je hebt ontvangen. In dit voorbeeld is 1.500 euro je maximale risico.
Dit risico neemt toe als de koers hoger wordt. Is de koers bijvoorbeeld 100, dan is je maximale risico 100 x 100 = 10.000 euro. Minus de 500 euro, totaal 9.500 euro. Bij het schrijven van een call optie is het risico theoretisch onbeperkt. Er is namelijk geen grens aan hoe hoog het aandeel Royal Dutch Shell kan staan. Misschien gaat het wel naar 200 euro of 1000 euro. Praktisch gezien, is het natuurlijk erg onwaarschijnlijk dat de koers van Royal Dutch Shell naar 1000 euro per aandeel gaat. Daarnaast wordt het risico beperkt door de looptijd van de optie. Want tot wanneer loopt de afgesproken datum van de verplichting. Hoe langer, hoe groter de kans dat de koers van Royal Dutch Shell naar ongekende hoogte stijgt.
Voorbeeld Put Optie
Bij put opties gaat het als volgt. Stel, je schrijft een put optie op Royal Dutch Shell tegen een vooraf afgesproken prijs van 10 euro. Dit betekent dat je de verplichting hebt de aandelen Royal Dutch Shell af te nemen tegen 10 euro. Royal Dutch Shell gaat failliet en de koers daalt naar 0 euro. Omdat je een verplichting op je hebt genomen, zul je de aandelen toch moeten kopen van degene die jouw optie heeft gekocht. En je zult ze moeten kopen voor 10 euro per aandeel. 1 optie vertegenwoordigt 100 aandelen, je bent dan 1.000 euro kwijt, minus de optiepremie. Stel dat deze in dit voorbeeld ook 5 euro was, dan kost het je dus 1.000 minus 500 euro. Een verlies van 500 euro.
Bij het schrijven van een put optie is het risico, in tegenstelling tot het schrijven van een call optie, niet onbeperkt. Het aandeel kan namelijk nooit minder waard worden dan 0 euro. Praktisch gezien, is het natuurlijk erg onwaarschijnlijk dat Royal Dutch Shell failliet gaat. Maar in het verleden is het wel eens gebeurd bij beursgenoteerde bedrijven. 1 van de redenen waarom ElkeWeekGeld.nl alleen met index opties werkt. De kans dat alle bedrijven van een index tegelijk failliet gaan, is nog nooit voorgekomen. Ook hier wordt het risico beperkt door de looptijd van de optie.
Een geschreven optie hoef je niet tot het einde van de afgesproken looptijd aan te houden. Tijdens openingstijden van de beurs kun je de geschreven optie weer terugkopen. Hierdoor vervalt je verplichting en loop je dus ook geen risico meer.
Margin
Je hoeft dus niet al het geld dat mogelijk in de toekomst nodig is, op je beleggingsrekening te hebben. Als je opties ongedekt verkoopt betekent dat wel, dat jouw bank of broker een risico loopt. Immers, stel dat het hierboven geschetste scenario zich voltrekt en Royal Dutch Shell gaat failliet, dan heb je 1.000 euro nodig. Misschien had je maar 100 euro op je beleggingsrekening. Dit zou betekenen dat de bank/broker je zal vragen het resterende bedrag over te maken. Hierbij loopt de bank/broker het risico, dat je dit niet kunt of zult doen. De bank/broker zal de rekening voor je voldoen, maar ze blijven met een verlies zitten. Om deze situatie te voorkomen, werken banken en brokers met een borg of margin. Dit is een bedrag dat berekend wordt op basis van verschillende factoren die de bank/broker meer zekerheid geeft dat ze niet met een verlies blijven zitten . Dit bedrag zul je op je rekening moeten hebben om de optie te kunnen verkopen. Heb je de optie verkocht, dan wordt dit bedrag daarvoor gereserveerd. Dit bedrag valt weer vrij, als de optie is verlopen of als je de optie teruggekocht hebt.
Risico
Het hanteren van margin is niet alleen een risico beperkende maatregel van de bank of broker, maar ook voor jezelf. Het voorkomt ook dat je een te groot risico neemt met je portefeuille. Banken en brokers zullen deze borg eerder te hoog, dan te laag instellen. Ook kunnen ze tussentijds ingrijpen door je posities aan te passen, om te voorkomen dat ze potentieel met een verlies blijven zitten.
Dus is het schrijven of verkopen van opties gevaarlijk en risicovol? Uiteraard brengt beleggen risico’s met zich mee. Je kunt (meer dan) je inleg verliezen. Dat geldt ook met het schrijven van opties. En zoals hierboven beschreven zitten er bij het schrijven van opties al een aantal risico beperkende maatregelen.
Het algoritme van ElkeWeekGeld.nl houdt met bovenstaande én andere risico’s rekening. Op basis van het systeem wordt er een berekening gemaakt welke geschreven opties de meeste kans op succes hebben. Hierdoor hebben we bijna elke week een kleine winst. En al deze winsten tellen op tot een mooi jaarlijks verwacht rendement. Wil je de informatie uit dit systeem ontvangen? Neem dan een abonnement!
Veel succes!
Bram Voermans
Bedenker en oprichter van “Elkeweekgeld.nl”